Terroryzm w XXI wieku w świetle prawa
Dominika Dróżdż
Publisher: | My Book |
Size, pages: | A5 (148 x 210 mm), 91 pages |
Book cover: | soft |
Publication date: | February 2018 |
Category: | Economics, Business, Law |
ISBN:
978-83-7564-537-8
27.00 zł
Spis treści:
Preface
Wykaz ważniejszych skrótów:
Rozważania wstępne
Działania ISIS przeciwko państwom i jednostkom
Działalność ISIS a instrumenty prawne przeciwko terroryzmowi
Specjalny Trybunał w Libanie a Międzynarodowy
Trybunał Karny
Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego a targeted killings
Broń atomowa a Korea Północna i przestrzeganie przez nią prawa międzynarodowego publicznego odnośnie nieużywania broni atomowej
Propozycja nowej definicji comprehensive terrorism
Podsumowanie
Bibliografia
Rozważania wstępne
Treść pojęcia terroryzmu w XXI w. nie różni się od tej, która wpływała na rozumienie tego pojęcia kilkadziesiąt lat wcześniej. Terroryzm nie jest wszak zjawiskiem nowym. Wspomniane różnice wynikają z nowych możliwości, rozwijającej się technologii, internetu; niemniej zasady wydają się wciąż zbliżone. Analogie co do sposobu jego zwalczania mogą być jednak niekonwencjonalne.
Słowo „terror” pojawiło się w następstwie Rewolucji Francuskiej. Pojęcie terroru przywoływane przez A. Kaplana, a za nim K. Indeckiego oznaczać ma użycie siły przez panującą władzę w celu wywołania strachu. Za współczesny przykład państwa terroru podaje się nazistowskie Niemcy. Można uznać, że jest to specjalny sposób sprawowania władzy – gdy władza wykorzystuje terror jako metodę rządzenia. Pojęcie „terroryzm” wywodzi się właśnie z pojęcia „terror”.
Nie udało się jednak współcześnie zbudować prawnej definicji tego pojęcia, która byłaby uznana przez wszystkie państwa. Podejmowano próby krajowe i międzynarodowe odnoszące się do konkretnych sytuacji zdefiniowania tego pojęcia, nie pojawiła się jednak uniwersalna jego definicja – nie było w tej kwestii między państwami zgody. Próba zdefiniowania tego pojęcia zostanie podjęta w tym opracowaniu, z uwzględnieniem zmian, jakie pojawiły się w Statucie Międzynarodowego Trybunału Karnego. Pojęcia takie jak „państwo narodowe” i „demokracja” są koncepcjami właściwymi dla Zachodu, a nie dla populacji stworzonych od wieków przez wędrownicze (nomadic) grupy, nieopartych na suwerenności.
W 1926 r. w Brukseli, pod auspicjami Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawa Karnego, podjęto wysiłki w celu zdefiniowania terroryzmu międzynarodowego. Miał być nim czyn bezprawny polegający na pogwałceniu porządku międzynarodowego. Ten czyn zabroniony miał być ścigany niezależnie od miejsca, w którym został popełniony. Podczas kolejnych konferencji z zakresu prawa karnego potwierdzono, że definicja terroryzmu miała należeć do kompetencji uniwersalnej. Rozszerzono odpowiedzialność na inne postaci współdziałania przestępnego, na udział w związkach mających na celu popełnienie aktu terrorystycznego. Nie miał to być przejaw działalności politycznej. Akt terroryzmu miał być czynem przestępnym, mającym na celu wywołanie stanu terroru w świadomości poszczególnych osób, grup osób lub zbiorowości.
Niemcy były ówczesnym przykładem państwa terroru. Potem morderstwa celebrytów, np. w Rosji czy Francji, stały się podłożem dla stworzenia w 1934 r. wstępnego projektu konwencji dla Ligi Narodów, przyjętej w projekcie o zapewnieniu represji oraz współdziałania w przeciwdziałaniu popełnianiu przestępstw „z politycznym i terrorystycznym celem”. Konwencję tę uznano za przyczynę napięć międzynarodowych z powodu zbyt wygórowanych ambicji co do zwalczania terroryzmu i braku zgody na zdefiniowanie terroryzmu.
Późniejszy, drugi etap powiązać można z ruchami narodowościowymi (Organizacja Wyzwolenia Palestyny) i olimpiadą w Monachium, która przyczyniła się do podpisania międzynarodowych konwencji ONZ dotyczących m.in. lotnictwa cywilnego, bezpieczeństwa żeglugi morskiej. ONZ dopiero w latach siedemdziesiątych XX w. poszerzyła działania zmierzające do ograniczenia zjawiska terroryzmu.
Za trzeci etap uznać by można działania talibów, Al-Kaidy, ISIL, ISIS, itd. Doprowadziło to do sformułowania konwencji ONZ dotyczących m.in. ochrony materiałów nuklearnych, o przeciwdziałaniu bezprawnym czynom przeciwko bezpieczeństwu żeglugi morskiej o znakowaniu plastikowych substancji wybuchowych w celach ich detekcji, o zwalczaniu terrorystycznych zamachów bombowych.